Từng nhận được câu hỏi: “Lời khuyên nào dành cho những bạn vừa mới bắt đầu làm sáng tạo quảng cáo? Làm sao để có thể trở thành một người làm sáng tạo?”
Câu hỏi đó tại khoảnh khắc đó khiến tôi vẫn cứ suy nghĩ mãi về câu chuyện làm nghề của bản thân. Đi một đoạn dài 8 năm ở rất nhiều vai trò, cũng lâu rồi chưa kịp reflect lại hành trình xem tôi thật sự là ai, đã trải qua những gì và liệu bản thân có đủ tốt để có thể cho ai đó đó lời khuyên nhằm tiếp sức cho họ tiếp tục hành trình của riêng không?
Tôi đã trả lời câu hỏi đó như này: “Một người có khả năng sáng tạo là khi họ bắt đầu học cách quan sát vạn vật. Đó chẳng phải là điều ta vẫn hay làm từ ngay từ khi còn rất nhỏ hay sao?”
Như cách mà tôi đã từng không ngừng đặt câu hỏi khi nhìn một cái cây hay một nhành hoa,
What is this flower name? What does it stands for? what could it possibly become? what are their roles in the world? What inside them? what is it made of?
Who could use it at their best and for what?
When was the time it has started planting here? when will it transform? to what?
Where its origin is? where normally they plant it?
Why does it behave that way? why is it being valued at this cost? why people should care there is a plant like this? why it has this shape, pattern, colors?
How can I be inspired from this? how is it function? how to plant this?
Hoa này tên gì? đại diện cho điều gì? nó còn lớn nữa không? ra hoa hay ra trái? có vai trò gì trên cuộc đời này? bên trong nó là gì? làm bằng những hợp chất gì?
Ai sẽ trân trọng và ứng dụng nó tốt nhất?
Nó được trồng ở đây từ lúc nào? khi nào thì nó thay đổi? thay đổi thành cái gì?
Nó xuất xứ từ đâu? thường được trồng ở đâu?
Tại sao nó có kết cấu & hành vi như vậy? tại sao nó lại có mức giá như này? tại sao mọi người cần biết đến loại cây này?
Nó có thể khơi gợi cảm hứng cho tôi kiểu gì? nó hoạt động ra sao? làm sao để trồng được nó?
5W + H căn bản nhưng hiệu quả cho quá trình tư duy, nếu bạn không đặt câu hỏi thì làm sao có câu trả lời?
Và cho đến bây giờ vẫn như vậy, trong công việc và cuộc sống, và kết thúc của chuỗi câu hỏi đó, tôi sẽ bắt đầu tìm câu trả lời cho câu hỏi “tôi có thể vận dụng được bài học gì từ sự vật này và ứng dụng vào cái brief đang treo trên đầu mình?”
Data to generate, bạn sẽ không thể tạo ra thứ gì từ hư vô nếu thiếu nguyên vật liệu, dữ liệu đúng không? Thu thập càng nhiều dữ liệu từ brief, từ khách hàng, từ đồng nghiệp, từ bạn bè, những ai mà bạn nghĩ họ có dữ liệu liên quan đến điều bạn cần, là bước đệm đầu cho nhiều bước sau.
Ngữ cảnh xã hội là vẫn luôn nguồn cảm hứng vô tận + sản phẩm mà bạn phải làm truyền thông sáng tạo đáp ứng được gì từ đó = hướng tiếp cận lý tưởng, chỗ đứng khôn ngoan là bạn đã được nửa chặng đường.
Chặng còn lại là thủ pháp bạn lựa chọn để sử dụng và khả năng phản hồi của bản thân trong suốt quá trình craft & make it happen.
Mẩu 1:
Project này chỉ là một promotion scheme nhưng tôi vẫn tự hào về cách mà tôi đã triển khai nó cùng team và đội ngũ sản xuất. Idea là của team nghĩ cùng nhau, đặt Grab thì trúng vàng, single-minded thế thôi, cũng chẳng có strategy gì đặc biệt, chỉ cần người xem dễ dàng engage với nội dung, và tạo sự nhắc nhớ để họ đặt GrabFood & GrabMart, tăng số mùa cao điểm.
Well, kho tàng cổ tích, ai cũng có một tuổi thơ như thế, dễ dàng nhận ra, dễ dàng hiểu chả cần giải thích nhiều khi set up context. Chỉ có vàng ở đây chẳng phải vàng thật, chế chút cho vui thành ra 2 mẩu quảng cáo giải trí.
Trong quá trình làm, tới khâu mix nhạc, tôi vẫn nghĩ nó cần phải mang yếu tố Việt Nam như 2 điển tích đã sử dụng, và vẫn còn một nhiệm vụ “tạo sự nhắc nhớ” phải achieve. Để nhắc nhớ thì phải lặp lại, khiến bạn không thể thoát khỏi nó phải không? Và ai một lần nghe vinahouse cũng sẽ nhớ vòng trống ‘cực cực căng cực căng cực’. Vậy là một chiếc brief nhạc ra đời cùng điệu nhảy chế ngay lúc on set, cùng mannequin creepy movement (thứ mà khi đi đường đã từng khiến tôi phải phì cườ)
Mẩu 2
Đặt câu hỏi nhiều, quan sát nhiều, ghi nhớ nhiều, và não bạn magically sẽ cho ra đời những ý tưởng theo dòng tư duy. Ai đó nói tôi làm sáng tạo bản năng quá, nhưng bản năng của con người chẳng phải là sáng tạo sao? Cứ trôi theo dòng chảy tự nhiên, cảm nhận nó trước khi bạn bắt đầu xây thuyền xây deck để làm chủ nó.
Dù bạn làm ngành nghề gì, thì cũng không thể thiếu sự sáng tạo. Đó có thể là sáng tạo một hệ thống quản lý, sáng tạo một nét văn hoá team, sáng tạo hình ảnh & câu chữ, sáng tạo một quy trình làm việc, sáng tạo một vật dụng hữu ích, etc. tất cả đều được đúc kết từ hành trình quan sát & đặt ra mục tiêu phù hợp.
p.s: Mấy người khuôn mẫu chuẩn mực như mấy chị kế toán cũng đã từng là nàng thơ của tôi đấy.
