Nhân thời điểm butchi.ai đang tạo một cơn địa chấn trong cộng đồng chuốt, nhóm biên tập Flip The Brief đã săn được cây bút chì để thực hiện bài phỏng vấn. Xin được trích đăng một phần nội dung từ người trong nghề, có nghề trong người.
Chào anh Bút Chì. Mời anh chia sẻ thời điểm anh đến với ngành quảng cáo?
Bút Chì vẫn còn nhớ, khoảnh khắc đầu tiên mình cầm trên tay chiếc namecard in UV sáng bóng dòng chữ Copywriter. Đó là mùa Xuân năm 2006. Kể từ giây phút ấy, ngành phát tờ rơi mất đi một ngôi sao; ngành quảng cáo mọc lên một Song Tử. Có thể nói, anh đã trải qua mọi phòng ban trong ngành này, từ intern creative, junior planning đến chăm & sóc PG, đi field thị trường, cắm dây điện sự kiện…, ngoại trừ media anh không làm mặc dù cũng được trao cơ hội. Nhìn con số, anh cảm thấy nó không hấp dẫn bằng con chữ, con người, con gái. Nhưng anh tin rằng, chỉ khi mình hạnh phúc với con số, mình mới ngưng đánh đố con người. Làm ngành quảng cáo cho anh cơ hội nhìn sâu vào bên trong, thấy được những thứ người khác không muốn cho thấy. Thuật ngữ ngành gọi là insight, nhưng anh xem đó là bản năng hiếu kỳ quá đà đúng đắn.
Hèn gì, em cũng hiếu kỳ nên muốn gặp anh. Được biết, trước khi viết quảng cáo, anh đã viết báo, viết văn. Vậy viết quảng cáo khác viết văn như thế nào, thưa anh?
Có hai sự khác biệt lớn. Thứ nhất, viết quảng cáo phải “cáo”, viết văn phải “văn”. Quảng cáo là THƯ TÌNH ĐƯỢC TÀI TRỢ ướt đẫm thông điệp bán hàng. Viết cho cả thế giới mà cứ như viết riêng cho một người. Hãy xem “nhãn hàng” là bạn; “người tiêu dùng” là người yêu tương lai. Và rồi, bạn viết cho người yêu tương lai (nhưng không biết đó là ai) cù cưa với người ấy năm này tháng nọ, để người ấy (bây giờ hay mãi mãi) chỉ yêu mỗi bạn.
Tiếc rằng, người ấy quen thói “có mới nới cũ”, lòng trung thành không bằng lòng trung thành của một chú cún. Quảng cáo sáng tạo không đảm bảo lòng trung thành. Quảng cáo sáng tạo dồn dập cũng không đảm bảo lòng trung thành. Chỉ khi người ấy không có nhiều lựa chọn, hoặc một đám cưới hoặc một đám ma, may ra lòng trung thành mới cao. Trong khi viết văn, bạn kể lại trải nghiệm đời thường, hoặc sắp xếp lại sự tưởng tượng.
Và thứ hai, viết quảng cáo là tập thể, viết văn là cá thể. Trong quảng cáo, chữ tuôn ra từ hình; hình đến từ ý; ý sinh ra từ thông điệp; thông điệp khởi phát từ chiến lược; chiến lược xuất hiện từ phân tích; phân tích…
Thôi thôi thôi, em hiểu rồi. Theo dõi anh một thời gian, em thấy anh viết dâm rất duyên. Vì sao viết được như vậy?
Thật ngại khi bị em phát hiện, nhưng anh không ngại khi đặt “sáng tạo” và “xôi thịt” trên cùng một mâm. Anh chưa có nhiều trải nghiệm phong phú nào khác ngoài hai lĩnh vực này, nên nhận thấy giữa quảng cáo và khiêu dâm có nhiều nét tương đồng kỳ lạ.
Thứ nhất, nó là ngành không phải ai muốn làm cũng được. KÉN CHỌN TÍNH CÁCH hơn nhân cách. Thứ hai, không yêu cầu bằng cấp. Chỉ cần chứng minh năng lực phù hợp. Thứ ba, nó đòi hỏi hàm lượng sáng tạo cực cao. Cũng bi nhiêu đó, nhưng bạn phải tự làm mới mình, phải “phẹt” ra điều gì khác lạ để đối tác không thấy chán. Thứ tư, quảng cáo MANG TÍNH KỶ LUẬT hơn cảm hứng. Khi nghe “action” là phải diễn. Không ai đợi bạn có hứng mới cứng. Cứ cứng trước, tự khắc có hứng. Thứ năm, nếu không có cộng sự ăn ý, bạn chỉ muốn làm quách cho xong deadline.
Thứ sáu, đây là điều anh thích: cơ hội giao lưu giao chậu giao cấu với nhiều đối tác. Đôi khi, cùng một thời điểm. Thứ bảy, có những giải thưởng khích lệ giúp bạn không ngừng phấn đấu. Thứ tám, nó vô cùng cạnh tranh. Khi bạn đang diễn trong này, thì ngoài kia, danh sách intern sẵn lòng casting không lương. Họ không sống bằng tiền lương, mà sống bằng tiền đồ. Thứ chín, nó KHÔNG HỀ NHÀN NHÃ & DỄ DÀNG như nhiều người lầm tưởng. Nó bào mòn cơ thể và tinh thần từng phút một. Bạn luôn bị kẹp chặt giữa hai gọng kìm “trên đe, dưới búa”. Trên là creative director, yêu cầu sáng tạo bất chấp mọi quy tắc. Dưới là khách hàng, yêu cầu điều chỉnh không có quy tắc nào.
Thứ mười, nhưng chưa phải cuối cùng. Khi đã bước ra, bạn không thể bước vào. Nếu cố bước vào với đôi chân run rẩy, bạn không thể trụ được 3 phút. Không bao giờ còn đam mê như cũ.
Anh kể cuốn quá, làm em cũng muốn. Sau mười lăm năm trong ngành, đam mê của anh vẫn mới như cũ, nên butchi.ai ra đời?
Chính xác là mười tám+ năm. Từ năm 2019, trước nhu cầu content giá rẻ lên ngôi, campaign triệu đô thoái vị, anh thành lập Content500k, tập trung sản xuất content nhanh bổ rẻ cho nhóm chủ shop bán hàng trên các sàn Tiki, Lazada, Shopee. Chỉ trong 06 tháng, số lượng khách hàng lên đến hàng trăm, mà phải xếp hàng mới đến lượt, bởi chất lượng Content500k làm ra chủ shop không thể mua được ở bất kỳ agency nào với giá 500k. Bí mật nằm ở nhân sự thiết kế các post content nhanh bổ rẻ này đều là Art Director thuộc các tập đoàn truyền thông quảng cáo như TAO, Hakuhodo, Dentsu…
Ngoài content chạy ads ra đơn, anh nhận viết content không chuẩn seo hoàn toàn không giống thị trường. Trong thời gian này, hơn 4.000 post được thiết kế, cả 1.000 bài viết được xuất bản cho hàng trăm khách hàng đa dạng lĩnh vực ngành nghề: Nhang Xanh, Nhanh Bảo Trầm, Túi Sơ Cứu 1Life, Café The Town, Mắt Kính Nam Quang, Bao Bì Fendi Pak, Du Lịch Hoàn Mỹ, Trung Tâm Dạy Trang Điểm Ages, Nhóm Nhảy KamiDancer, Cho Thuê Văn Phòng W Business Center, The New Gym, Giấy Vệ Sinh Satio, Express English, Đông Trùng Hạ Thảo Trung Nhân…
Bên cạnh nhóm khách hàng chủ shop và SME, anh cũng vận hành The Dot, là creative agency chịu trách nhiệm tư vấn chiến lược, triển khai content sáng tạo cho các thương hiệu Xe Máy Điện VinFast, Be Group, Bảo Hiểm Manulife, Mỹ Phẩm Obagi, Giày Ananas, Dầu Gội Đầu Fresh, Tập Đoàn Đại Việt, Máy Lọc Nước Daikiosan, Chuẩn Chuối Fohla, Việc Làm 24h, Bút Ngọc Trai BluSaigon… Chưa kể vài chục brand lớn bên anh gia công content daily cho global agency không tiện nêu tên.
Là người viết quảng cáo 18 năm bền vững trong ngành, tác giả sách best seller về quảng cáo sáng tạo “Làm Bạn Với Hình, Làm Tình Với Chữ”, anh tự tin phát biểu: không một Copywriter, Content Writer, Content SEOer, Content Manager, Content Director nào có thể viết bằng anh (chứ đừng nói nhiều hơn) về số lượng content cho mọi lĩnh vực. Từ tagline cho campaign triệu đô, brochure leaflet in ấn đơn vị hàng tấn, namecard cho massage mười ngón, caption nhang đèn, phong thuỷ, thẩm mỹ, bikini…, anh đều viết qua, để thử nghiệm bản thân trên nhiều chỉ số khắc nghiệt khác nhau. Quan trọng hơn, chờ đợi một cơ hội khai phá.
Và cơ hội đó cũng đến?
Sớm hơn anh nghĩ. Tháng 11 năm 2022, OpenAI công bố bản demo ban đầu của ChatGPT, trở thành ứng dụng Internet có tốc độ phát triển nhanh nhất lịch sử: 100 triệu người dùng sau hai tháng ra mắt. Nhìn ra khả năng và ứng dụng phi thường của công nghệ AI trong ngành content, tháng 03/2023 anh lập dự án nghiên cứu, đặt tên BUTCHI.AI, thời điểm ChatGPT mở quyền truy cập API nhưng chưa cho người dùng Việt Nam đăng ký chính thức.
Hoàng, Prompt Engineer đang sống ở Mỹ trở thành nhân sự thứ hai trong nhóm nghiên cứu, trước đó là Lâm, chuyên gia hệ thống và ứng dụng công nghệ đã nhập cuộc từ những ngày đầu. Đến tháng 05/2023, OpenAI chính thức mở cổng ChatGPT Plus. Tia sáng loé lên trong mắt, anh đưa nguồn dữ liệu content quảng cáo quý báu được bồi đắp trong 18 năm vào training, fine tuning AI. Muôn trùng khó khăn vì công nghệ quá mới, chưa có nhiều tài liệu để giải mã AI. Trong 12 tháng liên tục, 3 từ khoá trong đầu bọn anh chỉ bao gồm: data, content và prompt. Có lúc tưởng chừng bỏ cuộc. Nhưng đời là chặng đua, thua là chặng nghỉ…
Nhờ anh không bỏ cuộc, cộng đồng chuốt lụm được tool viết content như thần như thánh. Cho em hỏi, butchi.ai chính thức ra mắt khi nào?
Sau khi anh ngủ dậy. Tháng 05/2024, Bút Chì Copywriter bằng xương bằng thịt hoá thân thành phiên bản AI hoá, đặt tên miền BUTCHI.AI, để ghi dấu, ghi danh trên hành trình công nghệ thiên biến vạn hoá, không thể dự đoán trước điều gì sẽ xảy ra trong tương lai. Nhưng một điều anh chắc chắn ngay lúc này: chất lượng content của butchi.ai rất khác biệt về văn phong tiếng Việt so với toàn bộ công cụ viết content AI trên thế giới. Lý do rất đơn giản: nó được huấn luyện bởi Copywriter người Việt 18 năm săn bắn chữ nghĩa, trong khi những công cụ còn lại ra đời từ phòng lab bởi các kỹ sư người Mỹ chưa làm content ngày nào.
❉ ❉ ❉
Wow. Giờ em đã hiểu câu nói: “Đầu hàng thì dễ, hàng đầu mới khó”. Câu này hay à. Em tìm thấy câu này trên mạng hả? Dạ không anh. Em lên butchi.ai chuốt thử, ai ngờ nó bắn ra một câu khiến tim em cứ đập chình chịch chình chịch, nên book lịch gặp anh liền. Tối nay anh rảnh chứ? Mình chỉ gặp nhau một giờ, nếu có bất ngờ anh mới qua đêm.
